Verhaal: reportage over Barcelona in de rubriek Sails & The City
Verschenen in: glossy Nautique, zomereditie

Zinderende stad aan zee

Barcelona heeft álles: zon, zee, strand, cultuur én een rijke nautische geschiedenis. In de zomer zindert het in de Catalaanse hoofdstad aan de Middellandse zee.
Tekst: Lisette Vos

Op Plaça del Portal de la Pau vlakbij de oude haven van Barcelona torent ontdekkingsreiziger Columbus op een vijftig meter hoge zuil hoog boven het drukke verkeersplein uit. Het standbeeld is een eerbetoon aan de Italiaanse zeeheld die in 1492  – onder de Spaanse vlag – Amerika ontdekte. Ruim vijf eeuwen later staat de zuil met Columbus midden in het toeristische hart van de Catalaanse hoofdstad. Vanaf de sokkel kijkt hij uit over de Middellandse zee en de oude haven Port Vell, waar de toeristen op de grote cruiseschepen aankomen. Achter Columbus begint de brede en beroemde wandelboulevard La Rambla.

Ten noorden van Port Vell ligt de populaire wijk La Barceloneta, in de achttiende eeuw op een kunstmatig aangelegd schiereiland gebouwd. De voormalige visserswijk heeft hierdoor een ideale ligging aan zee. Oorspronkelijk was La Barceloneta een volksbuurt met smalle straatjes en kleine woningen voor de vissers, waar het wasgoed boven de straten aan de lijnen hing en bewoners uit de ramen hingen. De smalle straatjes en de intieme sfeer zijn gebleven, maar veel lokale bewoners zijn verdwenen. Steeds meer woningen worden aan toeristen te huur aangeboden. Zij lopen vanaf hun tijdelijke slaapplek door de straatjes met vele barretjes in vijf minuten naar het strand.

Bijna 8 miljoen toeristen

Het is onmiskenbaar: Barcelona is een populaire vakantiebestemming die jaarlijks steeds meer toeristen trekt. De stad telt 1,6 miljoen inwoners en ontvangt jaarlijks ongeveer 8 miljoen bezoekers. Dat is niet zo vreemd. De stad aan de Middellandse zee zindert tijdens de zomer. Er is een breed strand, bijzondere architectuur en veel cultuur (Gaudi), lekker eten (vis en tapas) én Barcelona heeft een rijke nautische geschiedenis. Bovendien is de stad voor veel mensen bereikbaar door goedkope vluchten van prijsvechters. In populaire wijken, zoals La Barceloneta, komen bewoners in opstand tegen de overlast van toeristen. Burgemeester Ada Colau heeft maatregelen aangekondigd en wil de drukte over de stad spreiden.

Het is ook zeker de moeite waard om verder te kijken dan de drukke toeristische hotspots én om de hoofdstad van Catalonië op een andere manier te leren kennen. Zelfs in de hectiek van de stad is op onverwachte plekken rust te vinden. Slechts een paar stappen van de zuil van Columbus ligt het Maritiem Museum, gevestigd in de voormalige koninklijke scheepswerven. De werven, gebouwd in de dertiende eeuw, zijn goed bewaard gebleven en prachtig gerestaureerd. De collectie van het museum toont het maritieme leven door de eeuwen heen. Pronkstuk is een replica van een koninklijke galei uit de zestiende eeuw, op ware grootte nagebouwd. Vooral op het terras in de binnentuin is het stadsleven ver weg.

Wie letterlijk meer afstand wil nemen, kan vanaf de Montjuic berg genieten van het panoramische uitzicht over de stad én de zee. De top van de berg is op verschillende manieren te bereiken, met de fiets of auto, openbaar vervoer óf met de kabelbaan. Op de berg staan onder meer het kasteel van Montjuic, een 17^e eeuws fort, en het kunstmuseum Museum d’Art de Catalunya (MNAC) fier overeind. De indrukwekkende gebouwen zijn op zich al een bezienswaardigheid. En het uitzicht is vanaf beide locaties geweldig. Wie de stad of de zee vanuit een ander perspectief wil zien, gaat op zoek naar één van de andere uitkijkpunten, verspreid over de Montjuic.

De stad uit

Kapiteins van een zeewaardig motor- of zeiljacht die in één van de jachthavens van Barcelona liggen aangemeerd, kunnen er ook voor kiezen om de hoofdstad even te laten voor wat het is. Zo prijst One Ocean Port Vell, dé exclusieve jachthaven in het hartje van stad, een aantal dagtochten aan naar badplaatsen net buiten Barcelona. (Die overigens ook met de trein vanaf Station de Franca prima bereikbaar zijn). Ten zuiden van de stad ligt Garraf, een idyllisch plaatsje met een haventje. Op het kleine familiestrand staan ouderwetse strandhuisjes uit de jaren ‘20. In de rotsen is een visrestaurant gebouwd dat door One Ocean Port Vell wordt aanbevolen: El Chiringuito de Garraf. Vanaf het terras (met verschillende niveaus) is het uitzicht op zee wederom prachtig.

Even zuidelijker, ongeveer dertig kilometer van Barcelona, ligt badplaats Sitges met een eigen jachthaven. Het oude vissersdorpje is erg populair onder inwoners van Barcelona die tijdens het weekeinde de stad uit willen. Sitges heeft zijn historische centrum weten te behouden. Langs de brede boulevard staan wuivende palmbomen waardoor de vergelijking met de Franse mondaine badplaats Saint Tropez niet misstaat. Eerlijk is eerlijk: Sitges is in de zomer ook een levendige stad aan zee, met veel activiteiten en feesten die tot in de late uurtjes kunnen duren. De gay friendly badplaats is onder meer bekend van zijn jaarlijkse filmfestival en grootse carnavalsfeest.

Olympische Spelen

Terug in Barcelona kan de wijk Vila Olympica, gelegen aan het strand, niet onvermeld blijven. Aan de jachthaven Port Olympic staan twee iconen van de stad: twee hoge torengebouwen die in aanloop naar de Olympische Spelen in 1992 zijn gebouwd. De wolkenkrabbers met ieder een eigen bijzondere architectuur staan symbool voor de vernieuwing van de stad en bieden onderdak aan hotelkamers, kantoorruimten en luxe appartementen. Vlakbij de twee torens staat het reusachtige beeld van een goudkleurige vis (35 bij 56 meter!) dat ook ter gelegenheid van de Olympische Spelen is gemaakt. De koperkleurige metalen platen die de schubben van de vis voorstellen, weerkaatsen fel in het zonlicht. Vis eten kan hier ook aan de haven, keuze genoeg om een goed restaurantje te kiezen.

De toewijzing van de Olympische Zomerspelen in 1992 heeft een grote impact gehad op de stad. Het verhaal is vaak verteld: Barcelona was lange tijd een stad die met de rug naar de zee was toegekeerd. Met de komst van de Spelen kwam letterlijk de ommekeer. Niet alleen werd het Olympisch Dorp gebouwd. Langs het strand legde het stadsbestuur een brede promenade aan. Ook het oude havengebied Port Vell onderging een ware metamorfose. Vóór de stadsvernieuwing was het een verwaarloosd gebied met leegstaande loodsen, industriële gebouwen, containers en spoorwegen. Hoe anders is het nu: een voetgangersbrug verbindt de drukke boulevard La Rambla met de vele attracties in Port Vell, zoals het Maremàgnum met winkels, cinema´s en horeca én het Aquarium van Barcelona.

Las Gollondrinas

Vlakbij de zuil van Columbus vertrekken in Port Vell dagelijks rondvaartboten van Las Gollondrinas. Zij varen door het vernieuwde havengebied óf langs de kust tot jachthaven Port Forum, net buiten het centrum, en weer terug. Las Gollondrinas (vertaald in het Nederlands: zwaluwen) hebben een lange geschiedenis. Ze bestaan sinds 1888, toen de initiatiefnemers tijdens Wereldtentoonstelling voor het eerst tochtjes voor toeristen organiseerden. De klassieke houten boten met twee verdiepingen, die namen dragen als María del Carmen, Encarnación en Lolita, varen nog steeds door de haven. Opgroeiende kinderen in Barcelona maken op deze boten vaak voor het eerst kennis met de open zee. Voor de tocht langs de kust worden moderne én snelle catamarans ingezet.

Tijdens de boottocht over zee is te zien hoe uitgestrekt de kustlijn van Barcelona is. Vooral het strand bij de opkomende wijk Poblenou is in trek bij de inwoners van Barcelona. Toeristen hebben hier nog geen bezit genomen van de stad en het strand. Poblenou (vertaald in het Nederlands: nieuwe stad) was voorheen ook een industrieel gebied met fabrieken en bedrijven. Deze woonwijk, net achter Vila Olympic, is inmiddels een geliefde wijk voor gezinnen. Met reden: de zee is dichtbij, er zijn fijne parken, en de straten zijn stil en rustig. Ontdekken hoe het leven tussen de Spanjaarden is en het traditionele Catalaanse eten proeven in een lokaal restaurant? Dan is een bezoek aan de deze wijk zeker de moeite waard.

Reisgids

Natuurlijk is er niets mis met veel van de toeristische trekpleisters die in elke reisgids of op elke blog over Barcelona vermeld staan. De Sagrada Familia is een imponerend bouwwerk van de beroemde Spaanse architect Gaudi. Bijna 90 jaar na zijn dood is de kathedraal nog steeds niet af. Het Palau de la Música Catalana, het concertgebouw uit de begin twintigste eeuw, is aan de buitenzijde levendig versierd met speelse beeldhouwwerken. In de indrukwekkende concertzaal worden nog steeds concerten gegeven. Aan La Rambla ligt de grootste versmarkt van Spanje: La Boqueria, overspannen door een 19^e -eeuwse gietijzeren overkapping. FC Barcelona heeft in het voetbalstadion Camp Nou vele successen gevierd. En de vele musea niet te vergeten, met werken van onder anderen Picasso en Joan Miró.

Barcelona heeft alles. Weet echter wel dat u niet de enige bent die de stad tijdens de zomer bezoekt. In augustus – de maand met soms tropische temperaturen – trekken veel lokale bewoners de stad uit om vakantie te vieren. Dan is het merkbaar rustiger op de wegen en in de restaurants. In het voorjaar (mei, begin juni) of naseizoen (september, begin oktober) zijn de temperaturen in de stad echter een stuk aangenamer. En is de stad ook nét iets rustiger.