Over schulden en dromen
Dit interview met Jurenne Hooi stelde ik voor aan de redactie van Sprank Magazine, een nieuwe opdrachtgever. In Sprank – een uitgave van Divosa – staan verhalen voor beslissers in het sociaal domein.
Adviseur armoede en schuldhulp Jurenne Hooi:
‘Praat over schulden én dromen’
De schuldhulpverlening, waarin de menselijke maat ontbreekt, moet radicaal om. Dat is kritische boodschap van Jurenne Hooi, voormalig bestuurder van een schuldhulpverleningsorganisatie in Amsterdam Zuidoost en Diemen en auteur van het boek Eigen schuld. In haar werk en persoonlijke leven strijdt ze tegen kansenongelijkheid.
Tekst: Lisette Vos Beeld: Merlijn Doomernik
Aan het begin van haar boek Eigen schuld staat een gedicht van Floor, één van de cliënten die Jurenne Hooi kent uit haar tijd als bestuurder van een schuldhulpverleningsorganisatie. Floor was alleenstaande moeder van vier zonen, ze verloor haar baan, kwam in de schulden en raakte in een diepe depressie. Ze schakelde laat hulp in en liep vast in de schuldhulpverlening. Haar situatie bleef uitzichtloos.
Waarom raakt haar verhaal jou? ‘Veel mensen oordelen over mensen met schulden. Het is hun eigen schuld, zeggen ze, omdat ze niet met geld om kunnen gaan. Ik heb dat ook lang gedacht. Maar het is vaak niet zo zwart-wit. Als je echt met mensen in gesprek gaat, ontdek je dat er vaak heel andere redenen zijn. Ieder mens met schulden heeft een eigen verhaal. Floor had met veel meer te kampen dan met een gebrek aan geld alleen. Oók ontdekte ik dat ze veel meer is dan iemand met schulden. Ze heeft talent voor dichten. In haar gedichten kan ze haar gevoelens kwijt. Die persoonlijke aanpak was voor haar de omslag. Het lukte haar wel om hulp te accepteren en haar schulden op te lossen.’
Uit eerste hand
Van 2005 tot 2018 was Hooi bestuurder van een schuldhulpverleningsorganisatie in Amsterdam Zuidoost en Diemen. Ze sprak regelmatig met cliënten, omdat ze uit eerste hand wilde horen waar mensen met schulden mee worstelen en waarom ze vastlopen in het systeem van de schuldhulpverlening. Haar conclusie, zoals ze die in haar boek verwoordt: de menselijke maat in schuldhulpverlening ontbreekt veelal en het systeem moet radicaal om. ‘Mensen met problematische schulden hebben stress, ze schamen zich voor hun problemen en steken vaak de kop in het zand. In een uitzichtloze situatie hebben zij geen rust in hun hoofd om te doen wat de hulpverlening vraagt. Is daar geen aandacht voor, dan biedt hulp vaak geen uitkomst.’
Het thema van haar boek Eigen schuld – hoe we zorgen dat mensen met enorme schulden hun leven weer op de rit krijgen – waarin ze haar ervaringen en inzichten deelt, is actueler dan ooit. Door de coronapandemie is het aantal mensen met een kans op problematische schulden gegroeid. Volgens onderzoek uit 2022, in opdracht van de NVVK, stijgt het aantal naar verwachting tussen de 3 en 20 procent ten opzichte van voor corona. Nieuwe doelgroepen kloppen bij de schuldhulpverlening aan. Zzp-ers die opdrachten misliepen door corona, horecamensen die hun café of restaurant moesten sluiten, huishoudens die door de hoge energiekosten en hoge inflatie in de problemen raken.
